Perfect Van (according to Erwin Wijman, @erwinwijman)

Erwin Wijman zat er al een tijd op te broeden: het beste van Van Morrison samenbrengen in een overzichtelijke Perfect. Overzichtelijk als in '15 nummers'. Monnikenwerk dus. Een slachting van darlings moet het zijn geweest bij 'm thuis. Logisch ook dat het enige tijd duurde. Maar ja, dan die opener. Die opent je oor, je hart en je weet gelijk 'it's allright'... Onder het artwork Erwin's track-by-track-fly by.

Enjoy!

HIER moet je zijn voor de download.



1. It’s Allright
Maar meteen het beste nummer – yes, we do peak early. Maar serieus. Dit nummer, opgenomen in 1967 (VM was 21), vat de muziek van de hele jaren zestig samen in vijf minuten. De eeuwige vraag Beatles of Stones is in één klap overbodig geworden. Van Morrison verenigt alles in zich: pop, jazz, rock, soul, blues, ook funk, gospel, you name it. Ja, ook de vierkwartsmaat van She Loves You. Wie niet in huilen uitbarst bij zijn wanhopig uitgeroepen ‘How Can I Tell You That I Love You’ op 3’25 is minstens zo ongevoelig voor de menselijke liefde als Hans Landa uit Inglourious Basterds.

2. Brown Eyed Girl
Zijn eerste (en grootste?) Top 40-hit, uit 1967. De eerste hit ook uit zijn heel kortstondige (drie dagen in New York, liedjes opnemen liedjes opnemen liedjes opnemen) maar bepalende samenwerking met de Amerikaanse producer Bert Berns voor diens platenlabel Bang. Twijfelde of ik het zou opnemen, het is té bekend, maar het is met 3 minuten precies op Sha-la-la-la-single-lengte.

3. The Story of Them Parts 1 & 2
Even twee jaar terug in de tijd. Het nummer begint als Du van Peter Maffay. Dan denk je naar een andere smartlapzanger te luisteren: Mick Jagger. Maar dit is een hele jonge Van die zijn Them-periode (1964-1966) samenbalt in een met 7’21 niks te lang verhaal: ‘But the management had had complaints/About some cats with long long hair’. Alleen al dat plingelende gitaartje na een halve minuut. Dat orgeltje. Pure poëzie: ‘Sweet sweat and the misty misty atmosphere/Gimme another drink of beer baby’. De dictie, de timing, de herhalingen van woorden en syllaben waar ook de latere VM patent op heeft, het is allemaal heel bijzonder.

4. Astral Weeks
De hoogtepunten in deze Perfect zitten echt vroeg (grapje, het zijn allemaal hoogtepunten). Astral Weeks is het openingsnummer van de gelijknamige LP uit 1968, door de kenners algemeen beschouwd als VM’s beste plaat.

5. The Way Young Lovers Do
Dus nog een tweede nummer van superplaat Astral Weeks. Weer een 3-minuten-single, die 25 jaar later overigens weergaloos gecoverd werd door Jeff Buckley, die het nummer in Van Morrison-style (veel doo-doo-doo) wist op te rekken tot dik 10 minuten.

6. Moondance
His band and the street choir uit 1970 en Tupelo honey uit 1971, een soort twee-eenheid, zijn ook weer briljante platen maar Moondance (ook 1970) is nog verleidelijker om een nummer van op te nemen. Moondance zelf, elegant, jazzy met Jethro Tull-fluitje en een prachtige goudvis-improvisatie op 4’10.
7. Caravan
Nog een nummer van Moondance, maar dan in de onnavolgbare live-versie van het live-album It’s Too Late To Stop Now uit 1973. Die is twee keer zo lang als de albumversie, maar deze karavaan kan wat mij betreft eeuwig verder trekken.

8. Listen to the Lion
Het is erg verleidelijk om nog veel meer nummer van de live-lp It’s Too Late To Stop Now uit 1973 op te nemen. Van begin tot eind is dit album meeslepend, dwingend, betoverend. Begeleidingsband The Caledonia Soul Orchestra, met blazers en violen, klinkt als The Band op The Last Waltz (1976) in het kwadraat. Het is meer soul dan pop of rock-’n-roll. Listen to the Lion in deze uitvoering is misschien wel het allerallerbeste nummer dat VM ooit heeft opgenomen – voor deze negen minuten ruil ik het hele oeuvre van Coldplay of U2 in. Het nummer komt oorspronkelijk van de plaat Saint Dominic’s Preview uit 1972.

9. Wild Children
Toch nog eentje van It’s Too Late To Stop Now (het is nu toch te laat om ermee te stoppen...). Nummer is afkomstig van de mooie lp Hard Nose the Highway uit 1973. Het liedje begint met: ‘We were the War Children/Born 1945/When all the soldiers came marching home from war/Love looks in their eyes/in their eyes…’ Daarna komen én Tennessee Williams én Rod Steiger én Marlon Brando én James Dean nog langs in dit liedje. Name dropping is sowieso typerend voor Van The Man, die ook graag W.B. Yates en Plato en Rimbaud mag aanhalen.

10. Angeliou
Na 1974 en de topplaat Veedon Fleece (luister zelf) verzandt VM in een writer’s block: zie de veelzeggende albumtitel A period of transition uit 1977. Na Wavelength komt hij glorieus terug met Into the music (1979), waarvan ik het top40-hitje Bright side of the road nog het minste nummer vind. Maar fan-tas-tisch is Angeliou. Niemand kan met zo weinig woorden zo’n mooi liefdesliedje van 7 minuten schrijven en zingen – over Parijs, mei en Angeliou dus.

11. And the healing has begun
12. It’s all in the game
13. You know what they’re writing about
De laatste drie nummers van Into the music lopen in elkaar over en duren samen 18 minuten, maar hier kun je uren naar luisteren. Van op zijn best: schreeuwend, monkelend, fluisterend, temend, zeurend en alles natuurlijk over de liefde.

14. Raglan Road
Tja. Dan de jaren ’80. Er volgden nog wel mooie Van-platen, zoals
Beautiful vision, het hele sfeervolle Inarticulate speech of the heart (Rave on John Donne), A sense of wonder en No guru, no method, no teacher in 1986. Maar dan Poetic champions compose uit 1987, wat viel dat tegen zeg. Een instrumentaaltje als Celtic Excavation is aardig, maar verder is het typisch dat softe jaren ’80-gezemel van #Sade #PhilCollins #GeorgeMichael. Toen kwam, in 1987, de plaat die de Ierse bard (cliché!) samen met de Ierse folkgroep The Chieftains maakte, met de toepasselijke naam Irish Heartbeat. Die is meer dan grandioos. Prijsnummer is Raglan Road, een traditional die door honderden is gecovered maar altijd uitmondt in gekweel – zelfs bij Sinead O'Connor en zeker bij Mark Knopfler. Niet zo bij Van met zijn heel eigen dictie, die Conny Stuart en Frank Sinatra in de schaduw zet.


15. On Hyndford Street
De latere Van Morrison is een socio- of psychomusicologisch raadsel. Op Too long in exile (1993) staat nog een heel aardige cover van Moody's Mood for Love maar als je dan tien jaar later de versie daarvan van Amy Winehouse hoort (op Frank), weet je dat Van’s dagen geteld zijn. Op de dubbelaar (altijd een heerlijk dj-woord) Hymns to the silence uit 1991 (featuring Candy Dulfer) staan zeker een paar memorabele nummers, waaronder het titelnummer, Take me Back en één prachtig nummer in de oude, beetje mopperige mompelende narrige maar meeslepende parlando VM-stijl: On Hyndford Street. Nostalgie die je zelfs in de Jordaan niet meer aantreft, over toen je ’s avonds laat nog naar Radio Luxembourg luisterde. Naar ‘Debussy on the third programme’. Naar Sunday Six Bells. ‘The days before rock-‘n-roll.’ De dagen voor een 18-jarige zanger aantrad die de jaren zestig definitief veranderde met Gloria en dozijnen minder bekende liedjes en lp’s die tot de beste uit de popgeschiedenis horen. Tot 1979. Toen was de betovering verbroken.